Xây dựng thương hiệu cá nhân trong Kỷ nguyên số 4.0 (Phần 1)

14/08/2020

Các phần trong bài

Xây dựng thương hiệu cá nhân trong Kỷ nguyên số 4.0 (Phần 1)

Trong kỳ nguyên số 4.0, Internet phủ sóng mạnh mẽ và chi phối rất lớn tới các hoạt động kết nối, giao thương, phát triển cá nhân, phát triển doanh nghiệp không chỉ gói gọn trong phạm vi tỉnh thành, quốc gia mà đã vươn tới tầm quốc tế. Tuy nhiên, điều này cũng đưa đến một hệ quả về sức ép cạnh tranh, khiến không ít doanh nghiệp và cá nhân phải thay đổi, cập nhật và đi trước đón đầu những xu thế phát triển mới. Và việc xây dựng thương hiệu cá nhân chính là một ví dụ điển hình.

Thương hiệu cá nhân là gì?

Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ, “thương hiệu” là một cái tên, một từ ngữ, một dấu hiệu, một biểu tượng, một hình vẽ hay tổng thể các yếu tố trên, nhằm xác định một sản phẩm hay một dịch vụ của một (hay một nhóm) sản phẩm, hay dịch vụ của một (một nhóm) người bán và phân biệt các sản phẩm (dịch vụ) đó với các đối thủ cạnh tranh.

Thương hiệu cá nhân, còn gọi là nhân hiệu, có thể nói ngắn gọn là những ấn tượng tốt đẹp mà bạn gầy dựng trong tâm trí người khác, là tất cả những gì bạn làm để thể hiện năng lực và các giá trị của bản thân: “Tôi là ai, tôi làm được gì và tôi khác biệt như thế nào”.

Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới cũng cho rằng, thương hiệu là một dấu hiệu (hữu hình và vô hình), đặc biệt để nhận biết một sản phẩm hàng hóa hoặc một dịch vụ nào đó được sản xuất hay được cung cấp bởi một cá nhân hoặc một tổ chức. Đối với doanh nghiệp, thương hiệu là khái niệm trong người tiêu dùng về sản phẩm, dịch vụ với dấu hiệu của doanh nghiệp gắn lên bề mặt sản phẩm dịch vụ nhằm khẳng định chất lượng và xuất xứ. Thương hiệu hiện nay là một tài sản vô hình quan trọng đối với các doanh nghiệp lớn và chiếm một phần đáng kể trong tổng giá trị của doanh nghiệp.

Trong xã hội hiện đại, THCN rất quan trọng, bởi một câu nói của người nổi tiếng (có nhân hiệu mạnh) đã có thể làm khuynh đảo tăng/giảm giá cổ phiếu chứng khoán của một tập đoàn lớn. Thậm chí, đã có DN startup được định giá cả tỷ USD, vì sở hữu một cá nhân có thương hiệu. Điển hình như trường hợp cầu thủ bóng đá Cristian Ronaldo chuyển nhượng sang câu lạc bộ Juventus, đã giúp giá cổ phiếu của câu lạc bộ này tăng lên 30% và lượng người hâm mộ theo đó cũng tăng lên đáng kể, vì riêng cầu thủ Ronaldo đã có khoảng 100 triệu người theo dõi trên Instagram. Tương tự, trường hợp nữ tỷ phú tư nhân Kylie Jenner – người có hơn 100 triệu lượt theo dõi trên Instagram, đã mở một hãng mỹ phẩm mang tên cô và có doanh số bán hàng từ chính Instagram của cô lên tới hàng trăm triệu USD/năm.

2. Tại sao cần xây dựng thương hiệu cá nhân?

Tạo dựng thương hiệu cá nhân chuyên nghiệp là điều cốt yếu mang đến thành công trong sự nghiệp cũng như các mục tiêu khác trong cuộc sống mỗi người. Riêng với doanh nhân, thương hiệu cá nhân mạnh còn là yếu tố cần thiết để phát triển doanh nghiệp thành công.

Xây dựng thương hiệu cá nhân hay còn gọi là xây dựng nhân hiệu. Có thể hiểu chính xác là việc bạn quản trị hình ảnh bản thân trong mắt những người khác. Lý do bạn cần xây dựng thương hiệu cá nhân phụ thuộc vào mục đích truyền thông của bạn. Đặc biệt với những cá nhân hoạt động về kinh doanh, thương mại. Lý giải điều này bởi thế giới ảo Internet luôn tiềm ẩn những nguy cơ, những nghi ngờ, khách hàng rất khó ra quyết định mua hàng nếu họ không biết rõ chủ nhân, xuất xứ của của sản phẩm.

Không đơn thuần chỉ thể hiện qua hình ảnh bên ngoài, mà điều này còn là cách bạn tự nhận thức về các giá trị cốt lõi, ưu – nhược điểm, năng lực của chính mình. Nó giúp bạn kiến tạo nên sự khác biệt, và đại diện cho những gì bạn mong muốn chia sẻ ra cộng đồng. Đây là thứ duy nhất không ai có thể lấy đi từ bạn và mang lại lợi ích kéo dài xuyên suốt sự nghiệp của bạn.

Truyền tải hình ảnh, thông điệp và giá trị con người bạn
Kết nối, chia sẻ cùng những người có cùng định hướng, mục tiêu hay sở thích
Làm phong phú kinh nghiệm bản thân, định hình và hoàn thiện bản thân hơn
Khám phá bản thân và tạo ra những giá trị khác biệt
Tạo ra giao dịch và các mối quan hệ
Dễ dàng phát triển và mở rộng công việc

3. Những điều cần lưu ý để xây dựng thương hiệu cá nhân hiệu quả

Thứ nhất, định vị đúng mục tiêu khi xây dựng thương hiệu cá nhân

Định vị THCN là bước quan trọng đầu tiên trong quá trình xây dựng thương hiệu. Mỗi cá nhân không thể xây dựng và duy trì thương hiệu một cách nhất thời, càng không phải chỉ cần một tố chất bình thường khi có, khi không. Tóm lại, THCN là một “thứ vàng được thử trong lửa” – chỉ khi được tôi rèn mới trở nên nổi bật. Theo P. Kotler, khi định vị thương hiệu, cá nhân sẽ xác định những tố chất có thể khiến mình nổi bật để luôn là lựa chọn đầu tiên khi người khác nghĩ đến lĩnh vực đó. Như vậy, có thể hiểu rằng, con người nói chung, hoặc một cá nhân cụ thể là một loại hàng hóa đặc biệt, cho nên khi xác định và định vị thương hiệu, các cá nhân cần phải trả lời các câu hỏi sau: Bạn muốn trở thành ai? Là người như thế nào? Cảm xúc của người khác nghĩ về bạn ra sao? Bạn sẽ khai thác thương hiệu cá nhân của mình vào mục đích gì…? Để trả lời các câu hỏi trên, mỗi cá nhân cần xác định mình có tài năng gì, hoặc thích công việc gì, lĩnh vực gì cụ thể và cá nhân đó muốn làm gì trong ngắn hạn và dài hạn… Sau này sẽ khai thác nhân hiệu này vào mục đích kinh doanh hay bán hàng cho đối tượng khách hàng nào? Sản phẩm gì? Mức giá bao nhiêu? Cách thức khai thác cụ thể? Trả lời được tất cả những câu hỏi trên, mỗi cá nhân sẽ định vị được thương hiệu cho mình, hoặc cho người khác.

Định vị đúng THCN giống như tìm được một chiếc la bàn chỉ đường dẫn lối để có thể đi nhanh và dễ dàng hơn trong quá trình xây dựng thương hiệu.

Thứ hai, thông tin rõ ràng

Hồ sơ cá nhân phải thật hoàn chỉnh với những miêu tả ngắn ngọn, súc tích về cá tính, năng lực và thông điệp của bạn. Hồ sơ này nên được chia sẻ qua tất cả các kênh có thể, như Facebook cá nhân, trang web cá nhân, hồ sơ công việc tại LinkedIn, thậm chí là những đoạn giới thiệu bản thân trên Twitter hay Youtube.

Ngoài các kênh mạng xã hội, thương hiệu của bạn cũng cần được “truyền tải” một cách sống động trong các giao tiếp trực tiếp. Vì thế, cần chuẩn bị sẵn một “bản tóm tắt” ngắn gọn nhưng đầy đủ thông tin, cũng như chuẩn bị trước thông điệp của bạn trước mỗi cuộc gặp. Bằng cách này, khi ai đó tìm hiểu và bắt đầu tiếp xúc với bạn, họ có thể phần nào nắm bắt được ngay lập tức bạn là ai, bạn đại diện cho điều gì.

Thứ ba, nhất quán trong các thông điệp truyền tải

Bạn cần thống nhất trong thông điệp truyền tải, thống nhất giữa nói và làm, thống nhất giữa truyền thông và thực tế. Sao cho, những gì bạn nói ra, công việc bạn làm, sản phẩm bạn tiêu thụ, nơi bạn trải nghiệm, các mối quan hệ của bạn trong xã hội… đều gợi lên sự liên tưởng về bạn. Chỉ cần có một thông điệp hoặc hình ảnh đối lập thì hình ảnh tổng thể sẽ bị “đánh đổ”.

Trong xã hội hiện tại, khi năng lực cá nhân và phong cách sống được yêu cầu phải luôn đồng hành thì tính nhất quán là một trong những cốt yếu cần có.

Thứ tư, trung thực trong việc chia sẻ thông tin

Trong thời đại của thế giới phẳng, bất kỳ vấn đề gì cũng có thể dễ dàng được xác minh. Do vậy nền tảng quan trọng nhất trong xây dựng thương hiệu cá nhân chính là sự thật.

Đừng “thần thánh hóa” những hình ảnh đẹp của mình, cũng đừng cố chứng tỏ mình bằng những từ ngữ đao to búa lớn. Thay vào đó cứ thể hiện tinh thần là chính mình, hành động đúng với năng lực và tính cánh của chính bạn.

Thứ năm, kiên trì trong quá trình xây dựng thương hiệu cá nhân

Thương hiệu cá nhân phải được xây dựng bằng năng lực thực sự của bạn trong suốt một quá trình chứ không phải được tạo ra một cách nhất thời kiểu “hiện tượng”.

Nhân hiệu được tạo dựng bằng scandal không những sẽ nhanh chóng đi vào lãng quên mà rất có thể còn gây tác dụng ngược, theo chiều hướng tiêu cực và xấu đi.

Thứ sáu, tập trung nhấn mạnh những đặc điểm khác biệt của bản thân.

Trong một xã hội nhiều nhân tài, chúng ta khó lòng trở thành người duy nhất trong bất kỳ lĩnh vực nào, lại càng khó hơn khi ta cố gắng để giống một hình mẫu nào đó. Trên thực tế, chúng ta có thể sao chép phong cách hay bề ngoài và cả giọng điệu của một người, nhưng bạn vẫn là bạn và họ vẫn là họ, bởi bạn không thể sao chép tính cách và sự thật bên trong con người của họ.

Mỗi cá thể đều có những điểm khác biệt. Điều quan trọng là bạn biết cách nhấn điểm khác biệt của bản thân. Barack Obama chính là một minh chứng khác biệt tuyệt vời cho “Giấc mơ Mỹ”. Sự khác biệt là ông không được sinh ra trong một gia đình danh gia vọng tộc, nhưng bằng những nỗ lực của mình, ông đã truyền cảm hứng, thuyết phục được không chỉ người dân Mỹ mà còn cả thế giới ủng hộ, để trở thành vị Tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.

HRDC sưu tầm và tổng hợp.